Achtergronden

Wereldwijd wordt met zorg gekeken naar de gevolgen van de ‘industriële vooruitgang’. Toenemende grilligheid van het klimaat voedt bovendien de gedachte dat er ‘iets aan de hand is’. Maar wat precies wordt niet eenduidig geïnterpreteerd. (Lees verder...)

Eindige hulpbronnen

De industriële economie is van oorsprong een fossiele economie. Aanvankelijk gebaseerd op stoomkracht die onder andere werd gebruikt om kolenmijnen droog te houden. De kolen leverden weer de energie om stoommachines te laten draaien, metalen te produceren, sporen aan te leggen en stoomtreinen te laten rijden. In een wisselwerking van kolen, staal, spoorwegen en later ook olie, kwamen industrieën op gang die de wereld gingen domineren. (Lees verder...)

De kringloopeconomie

De grootschalige industriële economie is gebaseerd op verbruik. Grondstoffen worden verwerkt in lineaire patronen: delven, bewerken, tot product maken en verkopen. Het primaire economische proces is daarmee voltooid. In de kern is dit echter een proces van uitputting van hulpbronnen en het op diffuse wijze in het milieu brengen van materialen. (Lees verder...)

De rol van het net

De huidige nutsvoorzieningen zijn ooit decentraal begonnen. Pas later (2e helft 20e eeuw) zijn ze grootschalig geworden en ontstonden de landelijke energienetten. Het landelijke hoogspanningsnet was aanvankelijk bedoeld ter stabilisering van de lokale netten. Deze konden zo hun overschotten en tekorten verevenen. (Lees verder...)

De industriële revolutie

Nieuwe Nuts past in een breder kader van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. Je kunt zeggen: het industriële tijdperk loopt op zijn eind. (Lees verder...)

Procesintensificatie

Gevestigde belangen

Nieuwe Nuts is een logische stap die volgt op ontwikkeling van nieuwe technieken. Logica alleen is echter niet voldoende om Nieuwe Nuts van de grond te tillen. Ingesleten patronen en gevestigde belangen bieden weerstand tegen verandering. (Lees verder...)

Nieuwe Schaarste

De overheid is vaak instrumenteel in de vestiging van monopolies. Klassieke voorbeelden zijn afvalstortplaatsen en mijnbouwconcessies. Met de trend tot liberalisering zijn daar de langjarige overheidscontracten bijgekomen. (Lees verder...)

Internationalisatie en marktwerking

Beleid- en rechtsontwikkeling voor de nutsvoorzieningen wordt in grote mate op internationaal niveau bepaald. Marktwerking en vrije handelsstromen zijn daarbij hoofdmotieven. Retorisch zijn dit instrumenten om beoogde doelen zoals een betrouwbare, duurzame en betaalbare nutsvoorziening, te bereiken. (Lees verder...)

Elektriciteit en warmte

Bij elektriciteitsproductie komt warmte vrij. Het is dan ook wijs om elektriciteit daar op te wekken waar ook de warmte kan worden benut. Bij decentrale energieproductie kan dat zonder al te grote investeringen en transportverliezen. (Lees verder...)

Decentrale elektriciteitsvoorziening

De toenemende elektriciteitsvraag vergt uitbreiding van de opwekkingscapaciteit. Meest besproken in de media is de bijplaatsing van enkele nieuwe grote kolencentrales. Minder besproken is de sterke groei van decentrale WKK. (Lees verder...)

Toekomst van de elektriciteitsvoorziening

De gebruikelijke energieomzetting in motoren is een woest fysisch proces. Verbranding en ontploffing creëren druk- en temperatuurverschillen. Op mechanische wijze wordt hieruit de gewenste energie verkregen. Daarbij gaat echter veel energie verloren. Dat kan veel beter. (Lees verder...)

Energievoorziening en de gemeente

In 1960 waren steenkool en stookolie de primaire fossiele energiebronnen in Nederland. Met de aanleg van het aardgasnet veranderde dat. In 1974 is Nederland nagenoeg geheel op aardgas overgeschakeld.

Vandaag is aardgas de standaard. Vijftig jaar geleden waren kolen dat. En met het perspectief van de nationale aardgasbel (nog ca 15 jaar te gaan) zal het ‘morgen’ wellicht weer anders zijn. Technisch gesproken is het niet moeilijk van de fossiele gasstandaard af te stappen. De belemmeringen zijn vooral organisatorisch van aard. Het vraagt nieuwe structuren, organisatievormen en standaardisatie.  (Lees verder...)