 Micro-WKK / HRe
NieuweNutsEssay d.d. 7 oktober 2009
Woningen worden steeds energiezuiniger. Dat is niet zo leuk voor de Gasunie. Nieuwbouwwoningen verbruiken inmiddels zo weinig gas dat het soms niet zo rendabel is om gasnetten aan te leggen. Maar gelukkig heeft Gasunie een oplossing. De HRe (voorheen micro-WKK). Met dit apparaat blijft het huishoudelijk gasverbruik op peil.
Minder rendement
De HRe produceert gelijktijdig warmte en elektriciteit op basis van aardgas. In vergelijking tot een HR-ketel moet het daarbij wel rendement inleveren. Het rendement van een HR ketel ligt op 107% (zeg 105%). Het warmterendement van de HRe ligt op 90%.
Bron: SenterNovem pdf ca 1 Mb
Belastingvoordeel
De HRe levert 15% warmterendement in voor elektriciteitsproductie. Indien het huishouden deze elektriciteit ook kan gebruiken, kan dit voor het huishouden financieel positief uitpakken. Dat komt o.a. doordat de energiebelasting op elektriciteit ruim 6 x zo hoog is als op aardgas (€ 129,-- / MWh elektriciteit tegen €19,-- / MWh gas).
Via deze onevenwichtigheid in het belastingregime helpt de staat het 'gasgebouw' om a) huishoudens de micro-WKK door de strot te duwen en b) te wennen aan steeds hogere gasprijzen.
Energie-efficiency
Zeker is dat de HRe het gasverbruik op peil houdt. Onzeker is of de HRe op de een of andere manier milieuvoordeel kan bieden. Mogelijk biedt het milieunadeel. Dat is het geval wanneer elektriciteit op een schonere en efficientere manier kan worden opgewekt dan met een kolencentrale of een HRe. Dat kan nu al. Bijvoorbeeld door een wijkcentrale met gasmotor en warmtenet. In dat geval is er geen sprake van 15% maar van 56% elektrisch rendement, en kan de warmte nuttig worden gebruikt. (Zie ook: decentrale elektriciteitsvoorziening)
De optimale schaal ligt ergens tussen centraal en micro. Zie ook: centraal of decentraal?
Innovaties
Voor de toekomst van de HRe wordt gerekend op de nodige innovaties. Het elektrisch rendement zou 'tot wel 30%' moeten kunnen worden opgevoerd. Dit met inzet van een brandstofcel. Tegen de tijd dat de brandstofcellen eindelijk eens worden ingevoerd, is er met een wijkcentrale uitgerust met SOFC-brandstofcel en gasturbine een elektrisch rendement te behalen van meer dan 80%. Deze centrales kunnen draaien op alle asloze brandstof. Derhalve ook op stads- of biogas. Dus wanneer het om innovatie gaat moet je al helemaal geen HRe hebben!
Waarom blijven Rijk en Gasunie die onzinnige HRe dan toch promoten?
Smart grid
De HRe kan voor de gasbazen leuk uitpakken wanneer er een 'smart grid' komt op totalitaire schaal. In dat geval gaat het energiebedrijf van buitenaf jouw HRe aansturen. Het energiebedrijf bepaalt wanneer jouw ketel draait. En passant wordt ook jouw vaatwasser aan- of uitgeschakeld, en bijgehouden wanneer jouw vrieskist het best even kan bij- of afschakelen.
Een nieuwe markt
Op deze manier betreden de gasbazen een nieuwe markt. Zij kunnen concurreren met de zon, de olie en de steenkool. Jij betaalt altijd dezelfde prijs; 'niet meer dan anders' (nmda) wat wil zeggen, zoveel als de energiebedrijven maar durven vragen.
Extra omzet
Met de extra omzet zal het het gasgebouw een worst wezen of hun oplossing efficienter is. Het gaat erom dat ze hun gas zo lang en duur mogelijk kunnen verkopen, en dat ze het niet gaan afleggen tegen de goedkope kern- en steenkolenstroom.
Nieuwe Nuts
Nieuwe Nuts heeft een ander belang dan de Gasunie. Nieuwe Nuts wil woonwijken energieonafhankelijk maken. Daarvoor zijn geen totalitaire controlestructuren nodig zoals het gasgebouw voorstaat. Wel zal sprake zijn van smart grids, maar dan op een ethische én functionele manier. Niet om de gasdominantie zo lang mogelijk vast te houden, maar om huishoudens zo snel mogelijk van de fossiele dominantie af te helpen. Dat gaat als volgt.
Een eigen wijkcentrale
De woonwijken krijgen hun eigen wijkcentrales. Deze zijn gemeenschappelijk eigendom van de bewoners. Daarmee worden de huishoudens minder afhankelijk van de energiebedrijven. Ze worden zelf een soort energiebedrijf, dat kan schakelen tussen verschillende energiebronnen. Ook kunnen ze binnen de wijk optimaliseren. Dat doen ze binnen de besloten sfeer van hun eigen LEN (local energy network). Daarvoor hoeven Gasunie noch Staat noch E.ON in de huishoudens mee te kijken.
Duurzame bronnen - energierekening van nihil
Het LEN (local energy network) wordt zo ingericht dat het makkelijk en voordelig is om binnen de wijk duurzame energievoorzieningen neer te zetten. Huishoudens kunnen dat op eigen houtje doen. Ze kunnen het ook overlaten aan hun gemeenschappelijke energiebedrijf. Wanneer de wind waait wordt de boiler, en misschien ook wel de elektrische auto opgeladen. Wanneer er weinig duurzame stroom is wordt zo zuinig mogelijk gedaan. Warmtepompen en vaatwassers worden afgeschakeld, tot de duurzame stroom weer in overvloed is.
Het totalitaire smart grid gaat niet werken
Het totalitaire smart grid van de internationale energiereuzen gaat niet werken. Dat vraagt zo'n enorme stroom dataverkeer. Dat is nimmer te verwerken en optimaliseren. Bovendien kan de vraagresponse - binnen het huidige 15 minutensysteem - nimmer effectief worden opgezet.
Het Nieuwe Nutsnet / LEN biedt beter perspectief
Binnen de overzichtelijke schaal van de woonwijk (een Nieuwe Nutszone) is dat echter wel te doen. Bovendien kan worden gewerkt met een kleinere tijdseenheid voor vraagresponse (b.v. 1 minuut ipv 15 minuten).
Vraag- en aanbodgegevens kunnen binnen de besloten sfeer van de gemeenschap blijven.
Sterker nog. Er kan worden gewerkt op basis van vrijwilligheid.
De voordelen van de efficiency en duurzame
stroomproductie zijn voor de huishoudens die meedoen. Gezamenlijk worden zij steeds minder afhankelijk van fossiele bronnen en inhalige energiereuzen.
En van de gasverspillende HRe heeft niemand meer gehoord.
|
